امکان سنجی ارائه طرح معرفی و آموزش پدیده‏های طبیعی در مسیر کوهستانی دارآباد (مطالعه موردی از تنگه تا قله) با استفاده از gis

مناطق کوهستانی شمال تهران و رود-دره‏‏‏های موجود درآن بعنوان میراث طبیعی و ارزشمند در تلطیف هوا و زیباسازی شهر نقش مهمی ایفا می‏کنند. همین امر موجب گردیده هر هفته تعداد بیشماری از گردشگران به قصد تفریح ،کوهپیمایی و کوهنوردی در این مناطق حضور یابند. کوهستانها و رود-دره های آن به دلایلی از جمله دسترسی سریع، طبیعت بکر، چشم اندازهای زیبا، آبهای روان به عنوان پتانسیل های زیست محیطی و گردشگری، ،محیط مطلوبی را برای مردم شهر تهران فراهم ساخته است.از میان 9 رود- دره موجود در منطقه یک، بکرترین آن رود-دره و کوهستان دارآباد واقع در ناحیه 5، به طول 5/6 کیلومتر می‏باشد که با توجه به بازدید حجم گسترده گردشگران از این منطقه چنانچه برنامه‏ریزی مناسبی در خصوص آشنایی آنان با محیط زیست کوهستان و پدیده های طبیعی موجود درآن صورت پذیرد می‏تواند نتایج موثری در قبال حفاظت ازآن در پی داشته باشد هدف از این پژوهش ایجاد بستری مناسب جهت معرفی و آموزش پدیده های طبیعی در مسیر کوهستانی دارآباد به گردشگران کوهستان، به منظور ایجاد حس مسئولیت در قبال محیط زیست کوهستان و حفاظت از آن می‏باشد. برای دستیابی یه اطلاعات مورد نیاز این تحقیق، از روش‏های اسنادی ،کتابخانه‏ای و روش پیمایشی میدانی، تکمیل پرسشنامه و نظر اساتید و صاحبنظران استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، گردشگران کوهستان بوده که با محاسبات آماری و فرمول کوکران حداقل حجم نمونه مورد نیاز 125 نفرتعیین گردیده است. داده‏های گردآوری شده در نرم‏افزار spss از طریق آزمون استقلال صفات به کمک توزیع کای‏دو (کااسکوئر) تجزیه و تحلیل شده است. یافته‏ها نشان می‏دهد که معرفی و ارائه اطلاعات پدیده های طبیعی به گردشگران در مسیر کوهستانی منطقه و تبدیل آن به سایت آموزشی باعث افزایش آگاهی آنان و کاهش تخریب محیط زیست کوهستان میگردد. همچنین بین ایجاد امکانات مناسب گردشگری،آموزشی و رفاهی در مسیروافزایش حس مسئولیت گردشگران در قبال حفاظت از محیط کوهستان رابطه معنادار وجود دارد.در پایان با تهیه جداول پراکندگی پدیده‏های طبیعی درارتفاعات کوهستان دارآباد و استفاده از نرم افزار gis، مکان هایی جهت ایجاد پایگاه های اطلاع‏رسانی مشخص، همچنین پیشنهاداتی در خصوص چگونگی ارائه اطلاعات در مسیر به روشهای گوناگون لحاظ گردید. واژگان کلیدی: آموزش، پدیده های طبیعی، اکوتوریسم، کوهستان، دارآباد، gis..